Бєлорус
| бєл.: Беларусь; рус.: Беларусь | |
| Обча информација | |
|---|---|
| Полна назва | Република Бєларус бєл.: Рэспубліка Беларусь; рус.: Республика Беларусь |
| Химн | Мы бєлоруси |
| Главны и најболши град | Минск |
| Служебне језыкы | |
| Државна форма | унитарна президентска република |
| Статистика | |
| Плошча | 207595 км² (84.) |
| Насељенје |
|
| Валута | бєлорусскы рубљ (BYN) |
| Часова зона | |
| Код ИСО 3166 | BY |
 Бєлорус на картє | |
| Координаты: 53°55′N 27°33′E | |
.svg)
.svg){kind=link}
Бєлорус, служебно Република Бєлорус, јест држава без изхода к морју в Източној Европє. Граничи с Росијеју на изтоку и сєверноизтоку, Украјиноју на југу, Пољскоју на западу и Литвоју и Латвијеју на сєверозападу. Бєлорус имаје површину в 207595 км² и насељенје в 9.3 милионов људиј, что дєлаје ју 13. највеликоју и 20. најљудноју државоју в Европє. Држава дєли се административно на 6 крајин. Главны и највеликы град јест Минск.
До 20. столєтја разне државы в разны час контроловали оземје соврєменној Бєлоруси, вкључајучи Кыјевску Рус, Полочско кнежство, Велико кнежство Литовско, Пољско-литовско содружство и Росијску империју. Послє росијского повстанја 1917 рока разне државы зародили се и конкуровали за легитимност в граджанској војнє, что закончило се створјенјем Бєлорусској совєтској социалистичној републикы (ССР), ктора стала републикоју-основатељкоју Совєтского сојуза в 1922 року. Послє пољско-совєтској војны Бєлорус утратила без малого половину својих оземиј Пољскє. Границе Бєлоруси стали имати соврєменну форму в 1939 року, когды Совєтскы сојуз завојевал чест оземиј Другој пољској републикы и интегровал јих в Бєлорус. Подчас Другој свєтовој војны Бєлорус опустошили битвы и људобијство нацистичној Нємције и в крају умрла четврт људиј и была утрачаноју половина економичных ресурсов. Република имала прєразвој послє војны. В 1945 року Бєлорусска ССР стала једноју из држав-основатељек Организације сједињеных народов, разом с Совєтскым сојузом.
Парламент републикы прогласил суверенитет Бєлоруси 27 јулија 1990 рока и, в час разпаду Совєтского сојуза, Бєлорус прогласила незалежност 25 августа 1991 рока. Послє адопције новој конституције в 1994 року првым прєдсєдником Бєлоруси стал Аљаксандр Лукашенка, кторы служи на должности одкогды. Влада Лукашенки јест авторитарна и имаје злу славу в области прав чловєка за разпрострањене прєступанја прав чловєка. Бєлорус јест једина држава в Европє, ктора користајет смртну казњ. В 2000 року Бєлорус и Росија закључили договор о вечшем суработничеству и изформовали Сојузну државу.
Бєлорус јест унитарна президентска република. Валута Бєлоруси јест рубљ.
Административно дельење[izměniti | izměniti kod]
Бєлорус дєли се на 6 крајин:
- Брестска област (бєл.: Брэсцкая вобласць; рус.: Брестская область)
- Вицебска област (бєл.: Віцебская вобласць; рус.: Витебская область)
- Гомельска област (бєл.: Гомельская вобласць; рус.: Гомельская область)
- Гродзенска област (бєл.: Гродзенская вобласць; рус.: Гродненская область)
- Минска област (бєл.: Мінская вобласць; рус.: Минская область)
- Магиљовска област (бєл.: Магілёўская вобласць; рус.: Могилёвская область)
Източникы[izměniti | izměniti kod]
- ↑ "Численность населения на 1 января 2020 г. по областям Республики Беларусь". www.belstat.gov.by (na russkom).
- ↑ "Time Zone & Clock Changes in Minsk, Belarus". www.timeanddate.com.
Внєшње линкы[izměniti | izměniti kod]
- Тутој чланок имаје прєвод из чланка "Belarus" в Википедији на англијском (спис авторов; дозвољенје CC BY-SA 3.0 Unported).