Удмуртскы језык

Iz Medžuviki, svobodnoj enciklopedije
Jump to navigation Jump to search
Туты краткы чланок јест в зачетку.

Можете помогти Меджувикију увеличењем чланка. (мај 2023)

Карта говоритељев удмуртского језыка.

Удмуртскы језык (удм.: Удмурт кыл) јест језык од пермској вєтвы финовугорскых језыков уралској језычној семји. Народны језык удмуртов и бесермјан. Говоритељи језыка живут в Удмуртији, Башкортастану, Татарстану, Мариј Ел, Пермском крају, Кировској и Свердловској областах Росије.

Удмуртскы језык различаје се од другых језыков пермској групы тым, же имаје ударјенје на послєдњи слог слова, ину морфологију глагола и 2 формы спреженја. Удмуртскы имєје дост много позајетых слов од русского језыка и татарского језыка.

Социолингвистична характеристика

Без малого вси говоритељи удмуртского језыка сут двујезычни, другым јазыком најчестєје јест русскы. Станје удмуртского језыка и удмуртској народности јест много недобро: по разултатам считыванја насєљенја Росије 2021 рока једино 386 465 људиј саказали, же они сут удмурти, когда в 2010 году тута цифра была силно выше - 552 299 (за 11 роков коликост људиј, ктори сказали, да они сут удмурти смєншила се на 165 834 тысечев људиј).[1] Коликост говоритељев такоже силно пада - в 2010 року 324 338 људиј сказало, же они знајут удмуртскы језык, а в 2021 једино 255 877 људиј указало, же они знајут удмуртскы (за 11 роков коликост говоритељев удмуртского смєншила се на 68 461 тысечев људиј).[2] Највечша чест говоритељев удмутского језыка јест стари људи, млади људи често не знајут удмуртскы або вообче не идентификујут себе удмуртами.

Тако зло станје језыка јест вслєд русификације в Удмуртској републикє - в бољшести школ Удмуртије не јест можливо учити се удмуртскому језыку, ученје проходи једино на русском језыку. Не гледечи на тој факт, же удмуртскы јест државным језыком Удмуртије, равно как и русскы, обрат документов в Удмуртије главно јест на удмуртском језыку, все указы влады Удмуртије сут публиковане једино на русском.[3]

Източникы

  1. "Росијско считыванје насељенја 2021. Етничны состав Росије".
  2. "Росијско считыванје насељенја 2021. Народны состав и знанје језыков, уживанје језыков насељенјем".
  3. "Државны сајт Удмуртској републикы".