Prěvod

Iz Medžuviki, svobodnoj enciklopedije
Jump to navigation Jump to search
Tuty članok trěbuje prověrky pravopisa, gramatiky, stilja ili tona.

Možete pomogti Medžuvikiju, popravivši jego. (aprilj 2023)

Prěvod kako proces tako i rezultat jest prědmetom raziskyvanij prěvodoznavstva.

Suglasno Romanu Jakobsonu trěba različati tri tipy prěvoda: medžujezyčny (napr. iz anglijskogo na medžuslovjansky ili iz medžuslovjanskogo na anglijsky), vnutrijezyčny (napr. iz jednogo dialekta na drugy dialekt togože jezyka) i medžukodny (napr. iz koda znakov živopisa na slovesny kod).[1] Iz drugoj strany psiholog Nikolaj Žinkin glasi, da razuměnje jest prěvod iz naturalnogo jezyka na vnutrny. Obratny prěvod — izpověd.[2]

Češsky učeny Jiří Levý podčrkaje, že prěvod jest proces mnogyh rěšenij. Prěkladatelj izbiraje razne sposoby izražati smysl.[3] Umberto Eko različaje tri tipy zamyslov: intentio auctoris (zamysl avtora), intentio operis (zamysl tvora) i intentio lectoris (zamysl čitatelja). Stil i tip teksta (to je zamysl tvora) podgovarjajut jego interpretaciju.[4]

Smysl ne jest vino, ktore prěkladatelj prolivaje iz džbana v džban, ibo smysl ne jest možno odděliti od formy. Za Poljakov dom jest prěd vsem sěmja, rodina, a za Rusov – budynok. ‘Sěmja’ jest konotacija poljskogo slova dom. Ona izčezaje v doslovnom prěvodu na russky jezyk.

Suglasno naučnikam člověk vidi, slyši, razuměje to, čto vidi, slyši, razuměje jegov mozg, ravno kako tolmač prěkladaje ne to, čto avtor je izrěkl, a to, čto on je srazuměl.[5]

Iztočniky

  1. "Якобсон - О лингвистических аспектах перевода". philology.ru (na russkom). Data dostupa: 2 aprilja 2023.
  2. "Жинкин - О кодовых переходах во внутренней речи". philology.ru (na russkom). Data dostupa: 2 aprilja 2023.
  3. "Przekład jako proces podejmowania decyzji" (PDF) (na poljskom).
  4. Eco, Umberto (1994). The Limits of Interpretation (na anglijskom). Indiana University Press. ISBN 978-0-253-20869-9.
  5. "Nowoczesna teoria przekładu a dwa poziomy komunikacji" (na poljskom).