Toki-pona

Iz Medžuviki, svobodnoj enciklopedije
Jump to navigation Jump to search
Jezyk
Toki-pona
tok.: toki pona
Slova toki pona pismom toki-pony, sitelen pona.
Obča informacija
StvorjenySonja Lang
Data stvorjenja2001
Pismo
Celj

Toki-pona jest filozofsky hudožny umětny jezyk, ktory jest znany za svoj maly slovosbor, prostost i legkost učeńja.[1] On byl stvorjenym Sonjeju Lang, kanadskoju jezykovědkoju i prěvoditeljniceju,[1][2] dlja oproščeńja mysljij i sporazuměvańja. Prve skicy byli opublikovane onlajn v 2001 godu,[3] a polna forma jezyka — v knigě Toki Pona: The Language of Good ("Toki-pona: Jezyk dobra") v 2014 godu.[4] Lang takože opublikovala dodatočny slovnik na osnově uživańja slov občinoju jezyka, Toki Pona Dictionary, v 2021 godu.

Toki-pona jest izolacijny jezyk jedino s 14 glaskami i planovanoju črtoju minimalizma. Ona jest susrědotočena na prostyh, kolouniversalnyh koncepcijah, da by izdělati možlivym maksimalno izražeńje črěz silno malo čislo slov. V Toki Pona: The Language of Good Lang piše o 120 slovah toki-pony, a pozdnějši slovnik toki-pony imaje 137 "nasučnyh" slov i red menje koristajemyh. Slova v jezyku legko izgovarjati govoriteljam vsakogo jezyka, čto da jemu služiti něktorym mostom medžu ljudami raznyh kultur. Jednakože toki-pona ne imaje cělji byti medžunarodnym pomočnym jezykom. Toki-ponu čestično nadohnula daoistska filozofija, i jezyk byl stvorjenym, da by pomagati koristnikam susrědotočiti se na prostyh věčah i propagovati pozitivno mysljeńje suglasno hipotezě Sepira-Vorfa. Pomimo malogo slovosbora, koristniki toki-pony mogut razuměti drug druga i dorazuměvati se, glavno opirajuči se na kontekst i kombinacije slov dlja izražeńja vyše specifičnyh smyslov.

Poslě stvorjeńja jezyka toki-pona dostala malu občinu koristnikov v početku 2000. lětov.[2][5] Hot aktivnost glavno imaje město onlajn v čat-grupah, v socialnyh mrěžah i inyh onlajn-grupah, koristniki toki-pony dělali red oflajn-sborov v 2000.[3] i 2010. lětah.

Priklad

"Otče naš"
Toki-pona Medžuslovjansky prěvod s toki-pony

mama mi sewi o ·
nimi sina o sewi ·
ma sin sina o kama ·
wile sina o kama
lon ma lon sewi ·
suno ni la
o pana e moku wile tawa mi ·
mi pali ike la
o pali ike ala tawa mi tan ni ·
sama la
jan ante li pali ike tawa mi la
mi pali ike ala tawa ona tan ni ·
o nasin ike ala e mi ·
taso o weka e mi tan ike ·
o ni ali tan ni :
lawa en wawa en suli
o tawa sina
lon tenpo ali ·
ni li nasin ·

Naš svety roditelj,
nehaj bude vysoko ime tvoje.
Nehaj prijde tvoj novy svět.
Nehaj stanut se tvoje ohoty
na zemje i v nebu.
V tutoj denj,
daj nam potrěbnu jedu.
Ako li my dělajemo zlo,
ne dělaj nam zla vslěd togo.
Shodno,
Ako li ine dělajut zlo nam,
my ne dělajemo zlo jim vslěd togo.
Ne [vedi] nas [po] puti zla.
A izbavi nas od zla.
Izdělaj vse to, ibo
nehaj vlada i moč i
velikost
budut tvoje, věčno.
To jest put.

Iztočniky

  1. ↑ a b Morin, Roc (15 julija 2015). "How to Say (Almost) Everything in a Hundred-Word Language". The Atlantic (na anglijskom). Data dostupa: 1 avgusta 2019.
  2. ↑ a b Roberts, Siobhan (9 julija 2007). "Canadian has people talking about lingo she created". The Globe and Mail (na anglijskom). Data dostupa: 10 mareca 2017.
  3. ↑ a b Blahuš, Marek (novembra 2011). Fiedler, Sabine (red.). "Toki Pona: eine minimalistische Plansprache" [Toki Pona: A Minimalistic Planned Language] (PDF). Interlinguistische Informationen (na němečskom). Berlin. 18: 51–55. ISSN 1432-3567.
  4. ↑ Thomas, Simon (27 mareca 2018). "Exploring Toki Pona: do we need more than 120 words?". Oxford Dictionaries (na anglijskom). Bylo arhivovano iz iztočnika 11 maja 2019. Data dostupa: 3 februara 2019.
  5. ↑ Јовановић, Тијана (Tijana Jovanović) (15 dekembra 2006). "Вештачки језици (Veštački jezici)" [Artificial languages]. Политикин Забавник (Politikin Zabavnik) (na srbskom) (2862). Bylo arhivovano iz iztočnika 10 junija 2007.

Vněšnje linky

Iztočnik: "https://isv.miraheze.org/wiki/Toki-pona?oldid=16823"